10.
VỀ NHỮNG GIẤC MƠ MẦU NHIỆM
Tôi
vẫn phải ra đi và trở về để lo ổn định sinh hoạt gia đình, chăm sóc việc học tập
của các con, và an nhiên “trả nợ” tiếp tục, cho mau đến ngày chuyển hóa hết
được bao nghiệp báo từ thưở nào… Ra đi, chỉ là một “giải pháp” tạm thời, để sự
căng thẳng được lắng dịu, để các con được yên ổn học hành, và cuối cùng – để
cho tâm tôi được “trở lại bình thường” sau bao ngày tháng lận đận với nỗi lo
toan cơm áo và phiền muộn!
Tôi
đã bắt đầu phát nguyện “trường trai” từ năm 1993 khi còn ở chùa Phi Lai, một
hôm nảy ý lập một tịnh thất “trong tâm” để làm nơi nương tựa. Tôi lấy tên “Lập Tâm tịnh thất”,
viết bằng chữ Hán, dán ở vách phòng nơi tôi được Thầy cho “ẩn cư”. Tôi thầm
nghĩ, khi vừa dán tấm giấy nhỏ viết bằng mực đen của cây bút lông lên vách chỗ
bàn viết, rằng nếu màu mực tự đổi thành mầu đỏ thì nghiệp của tôi sẽ
được chuyển hóa. Năm 1998, sau năm năm trở lại, tôi bỗng thấy dòng chữ “Lập Tâm tịnh thất”
đang dần chuyển thành màu đỏ! Sau này, suy nghĩ về “hiện tượng” lạ lùng ngẫu
nhiên này, tôi đã nhận ra, màu mực đen của tấm giấy mỏng dán ở vách được quét
vôi, tác dụng hóa học khi có ẩm nước, sẽ chuyển thành màu đỏ thôi! Tuy vậy,
trong thời gian này – sau các bài viết của tôi trên báo Giác Ngộ (và các báo khác) –
tôi đều ghi “Lập Tâm tịnh thất,
ngày…tháng…”, cũng đã nhận được vài “tin vui”. Một độc
giả báo Giác Ngộ viết thư nhờ Giác Ngộ chuyển, đã viết “...tôi rất mong muốn được anh cho phép đến ở chung
nơi cáí tịnh thất của anh, được không?” Một
dịp ghé Suối Đó - chùa Đây ở thị trấn Lagi (Hàm Tân) thăm Thầy Thích Tấn Tuệ
(nhà thơ Đinh Hồi Tưởng), Thầy cũng ân cần hỏi thăm về “Lập Tâm tịnh thất” của
tôi dạo nầy thế nào? Có phát triển gì thêm không? Tôi chỉ cười vui: “Cái tịnh
thất ấy luôn luôn mới, nó ở giữa Tâm tôi, đi đâu cũng mang theo!”
Dẫu
đã về lại nhà, sau các bài viết, tôi vẫn ghi “Lập Tâm tịnh thất, ngày…”,
để tự an ủi, nhắc nhở mình!
Tôi
không nhớ rõ năm tháng nhưng nhớ rõ một giấc mơ lạ đã đến với tôi trong một
đêm mùa hè, khi đang sống ở quê. Giấc mơ đã ám ảnh tôi suốt một thời gian dài
sau này: Tôi
đang nằm hóng gió trên chiếc giường xếp ở ngoài sân, bầu trời tối, đầy sao. Tôi
lơ đãng nhìn lên nền trời, chỉ một màu đen và muôn vàn ánh sao nhấp nháy. Bỗng
nhiên, từ trên nền trời cao mịt mờ ấy, một vật sáng bay lấp lánh giữa nền trời
đen. Vật sáng cứ to dần khi xuống thấp, chao lượn theo gió, như những tờ truyền
đơn lúc máy bay Pháp thả xuống thời kháng chiến mà tôi và chị Thục đã chạy theo
để nhặt. Tôi chợt có ao ước: “Giá mình được biết vật sáng kia là gì nhỉ?” – tức
thì, vật sáng ấy sà thấp xuống, đáp vào giữa ngực tôi. Tôi mừng rỡ đưa hai tôi
ôm chặt lại. Tôi cầm lấy vật lạ, đưa lên xem, thì ra, đó là một phong thư dài,
to! (loại phong thư dày và to như thiệp Chúc Xuân). Tôi vội mở, thư được gấp xếp
làm ba phần, trên giấy cứng, như một thiệp mời, hay thiệp cưới. Tôi dần mở ra
xem thử, nhưng, toàn là chữ Hán ngoằn ngoèo, tôi không đọc được chữ nào! Tôi có
ngay ý nghĩ, ngày mai sẽ xuống nhà ông Hiệp Sanh tiệm thuốc bắc ở cuối dãy phố,
nhờ đọc giúp – chắc được! Bên tai tôi chợt có tiếng vang: “Cháu không thấy hai chữ “thiên thư” đó sao?””. Tôi mở choàng mắt, nhận biết mình đang nằm trong căn buồng nhỏ dành riêng
cho tôi phía sau, bóng tối kín bưng, không khí u ám, nặng trĩu!
Có
dịp về chùa, thăm Thầy Ngọc Lộ (người Thầy đã quy y cho cả gia đình tôi năm
nào), tôi đã kể lại giấc mơ lạ, xin Thầy “giải đáp” giúp. Nghe xong, Thầy bảo: “Con sẽ nhận được một quyển sách quý!” Từ
dạo ấy, tôi luôn mong đợi “một
quyển sách quý”, nhưng chưa biết là sách gì.
Trong
những ngày tháng bất hòa kéo dài, căng thẳng, u buồn không có lối thoát ấy, các
con tôi vẫn học tập tốt, hai đứa đã đậu vào đại học: con gái đầu đậu vào Đại học
Sư phạm Qui Nhơn khoa Toán (năm ấy quy định thí sinh chỉ được thi một lần, vào
một trường duy nhất), đứa giữa đậu vào Đại học Y Dược, khoa Dược, ở Saigon. Hai
con út đang học rất chăm, luôn đạt học sinh giỏi, luôn nhận được sự đùm bọc của
ông bà Ngoại, của người Dì ruột chí tình.
Tôi
đã nguyện “trường trai” từ năm 1993, hằng đêm trì đọc và biên chép Kinh Pháp
Hoa, dầu cả ngày phải lao động cật lực để giữ sự sống cho chính mình và cho sự
yên ổn của gia đình. Tôi sống kham khổ, dành tất cả cho các con. Tuy chúng tôi
nghèo, phần tôi không thể trông nhờ vào ai, nghề nghiệp thu nhập không ổn định nhưng luôn quan tâm đến sức khỏe và việc học các con. Trong thời buổi khó
khăn như vậy nhưng chúng tôi đã gắng dành dụm để có thể nhờ quý thầy giỏi về dạy
riêng cho hai con lớn môn Pháp Văn và Toán (lúc này nhà trường đã dạy lại Pháp
Văn).
Và,
trong một đêm, một giấc mơ dài đã đến bất ngờ, giấc mơ sâu đậm, rõ ràng và mầu
nhiệm đến nỗi, tôi như vẫn luôn thấy rõ từng chi tiết mỗi lần ngồi nhớ lại: “(…) Tôi đang đứng dưới gốc cây Bồ Đề cao to vươn
lên tận nền trời xanh thẳm. Ngẩng lên, tôi chợt nhìn thấy đức Phật Quan Âm đang
đứng trên một cành cây sum suê và nhìn xuống tôi. Hình bóng Đức Quan Âm cao lớn,
trang phục y như trong các bức tranh, tượng tôi đã được nhìn thấy trước đó. Tôi
thầm ao ước: “Làm thế nào mình được đứng gần bên, để nhìn cho rõ?” Tức thì tôi
thấy người tôi nhẹ hẫng, rồi được nhấc bổng lên, vụt bay cao, đáp lại gần bên
chân Đức Quan Âm. Tôi vô cùng mãn nguyện, quỳ xuống, chắp tay ngước nhìn Bà.
Ngay lúc đó, Đức Quan Âm bỗng tan biến đâu mất. Tôi lại thầm nghĩ: “Sao Ngài lại
bay đi đâu sớm vậy?” Thế là, một lần nữa, tôi được nâng bay lên tận vùng mây trắng
mênh mông trên cao, nhưng ngó quanh, tìm kiếm, vẫn không thấy hình bóng Ngài
đâu. Tôi tự hỏi: “Đức Quan Âm đang ở đâu?” Bà bỗng hiện ngay trước mắt
tôi, trên một áng mây dày, phía trên tôi một chút! Tôi liền sụp lạy, niệm danh
hiệu Ngài, như vẫn thường thầm niệm hằng ngày, mấy chục năm nay: “Nam mô Quán
Thế Âm Bồ Tát!” Bà mỉm cười, tan mất vào trong mây, đang trùng trùng bao quanh
tôi!” Giấc mơ bất chợt, rất ngẫu nhiên, trong
lúc tôi không hề mơ ước gì về điều lạ lùng ấy, bởi suốt ngày phải quần quật lo
toan cơm áo, nhất là phải đối mặt với những mối bất hòa thường xuyên mà tôi phải
cam chịu, nhưng đã cho tôi những tháng ngày dài vô cùng an vui mỗi khi nhớ lại!
Tôi
vẫn luôn giữ kín những giấc mơ “không
thể nghĩ bàn” như vậy cho riêng tôi, chưa hề thố lộ
cùng ai, trong suốt bao năm, cùng với niềm tri ân vô bờ… Hai giấc mơ tôi vừa
chia sẻ (lần đầu tiên) trên là hai trong số vài giấc mơ khác mà tôi đã được “sống”
(dầu là trong mơ) trong những năm qua, nhưng chính những giấc mơ ngắn ngủi
chóng tan ấy cũng đã luôn in đậm trong tâm hồn tôi một niềm tin và hy vọng bền
vững!
Tìm
hiểu về “Giấc mơ”, tôi thấy có một định nghĩa như sau: “(…) Các sự việc trong giấc mơ thường không thể xảy ra được
hoặc không giống với thực
tế, chúng thường nằm ngoài sự điều khiển của người mơ. Ngoại trừ trường hợp
giấc mơ sáng suốt (giấc mơ tỉnh táo), trong đó người nằm mơ nhận ra rằng họ
đang nằm mơ, đôi khi có thể làm thay đổi thực tại giấc mơ của họ. Những người nằm
mơ có thể trải qua những cảm
xúc mãnh liệt khi đang mơ (…)”(1). Theo nhà phân tâm học
Freud thì “các giấc mơ chứa các ẩn nghĩa.” Ông đã cố gắng hiểu các giấc mơ như
là một cách để hiểu về con
người và hiểu
tại sao họ hành động và suy nghĩ như thế. Freud tin rằng mọi suy nghĩ và hành động
của con người bắt nguồn từ sâu trong tâm thức, trí óc của họ. Ông cho rằng các giấc
mơ có thể là một con đường quan trọng để hiểu những gì đang xảy ra trong trí óc
của họ. Freud nói với mọi người về các ý nghĩa trong giấc mơ của họ như là một
cách để giúp họ giải quyết các vấn đề hoặc để hiểu về các mối lo lắng của họ.
Freud nói rằng khi con người mơ đang bay hay đang bơi thì có nghĩa họ muốn được tự do như thời
thơ ấu của họ (…)”(2). Còn chuyên gia tâm
thần học người Thụy Sĩ Carl Jung đã
làm việc với Freud vài năm nhưng ông đã phát triển các ý tưởng hoàn toàn khác về
các giấc mơ. Theo Jung, các giấc mơ có thể giúp con người trưởng thành và hiểu
được chính họ. Ông tin rằng các giấc mơ cung cấp các giải pháp cho
các vấn đề mà chúng ta phải đối mặt khi chúng ta tỉnh giấc. Ông cũng tin rằng
các giấc mơ nói cho chúng ta biết những điều về bản thân và các mối quan hệ với
những người khác. Ông không tin là giấc mơ ẩn chứa các ý nghĩ hay các cảm giác về
dục vọng hoặc sự ức chế dục vọng”(3).
Cho
đến hôm nay, ngồi ghi lại đôi điều đã qua trong đời mình, tôi vẫn chưa thể tự
mình giải thích được về những “giấc mơ mầu nhiệm” mà tôi đã sống, đã gắn bó từ
nhiều chục năm nay (và có thể cho đến suốt cuộc đời). Đó là những ước mơ trong
đời được ngẫu nhiên tái hiện tình cờ trong dòng chảy của vô thức, hay là một sự
“hiển linh” nào của ba ngàn thế giới đang cùng hiện hữu quanh ta, mà ta không hề
hay biết?
Ngoài
hai giấc mơ dài vừa nhớ lại đôi điều ghi trên – trong nhiều chục năm sống trong
khổ đau và kham nhẫn – tôi cũng thường có nhứng giấc mơ ngắn bất ngờ, mà tôi
chưa hề có thời gian nghĩ gì (hay mơ ước) đến trước đó, khi đi vào giấc ngủ mệt
mỏi hằng đêm, nhưng “dấu ấn” của nó thật êm đềm, sâu đậm, lặng lẽ trong tôi,
như để xoa dịu, nhắc nhở, và an ủi tôi rất nhiều mỗi lần nhớ lại.
Xin
ghi tiếp về một vài giấc mơ ngắn, để được “tâm sự” thêm cùng quý bạn: “... tôi đang nằm trên lưng một con voi, đang theo
đàn, đếm từng bước thong dong đi sâu vào khu rừng quang đãng, mênh mông, xa lạ
phía trước; tôi chợt có cảm giác sợ hãi sẽ bị té ngã, nhưng ngay lúc đó, lại nhận
biết quanh lưng tôi đã có sợi dây êm ái buộc lại rất chặt; con voi của tôi đang
nằm trên lưng bước chậm rãi, từng bước, theo sau một hàng voi cũng đang lầm
lũi tiến bước vào rừng – phía trước, một cách an nhiên… Nằm yên lành trên lưng
voi, tôi có được cảm giác rất an lạc, thảnh thơi…” – “ ... tôi đang đi trên một
sợi dây mảnh mai (thay cho chiếc cầu) để gắng qua bên kia bờ một con sông rộng,
nước chảy xiết ào ạt, nhưng đôi chỗ có nhiều chởm đá nhọn, tôi thoáng nhìn thấy
đã có vô số người bị rơi xuống lòng sông – lòng đầy sợ hãi. Nhưng, đã lỡ đi được
nửa đường rồi, tôi vẫn kiên trì đếm bước (vì không thể lùi), không dám nhìn xuống
lòng sông nữa, rồi cuối cùng tôi cũng đã qua được đến bờ bên kia an toàn, lòng
vô cùng hạnh phúc ...” – “... một người đàn bà đang chạy theo rượt đuổi tôi với
vẻ mặt rất dữ tợn, tay cầm dao dài… Tôi vừa chạy, vừa ngoái nhìn lại, chưa biết
phải còn chạy đi đâu khi con đường đã ngắn lại, đang tiến vào ngõ cụt! Liền lúc
đó, tôi được nhấc bổng lên – bay cao, nhẹ nhàng – tôi vội cúi nhìn xuống thấy mặt
đất phía dưới chân tôi, toàn là những ngọn giáo (hay gai) nhọn tua tủa ...”
Mãi
cho đến hôm nay ngồi ghi lại những dòng “hồi ức” này như những kỷ niệm không
bao giờ quên, tôi vẫn còn chưa hiểu được “nguyên nhân và hệ quả”
của những giấc mơ bí ẩn bất ngờ ấy trong đời mình sẽ như thế nào nhưng tôi
cũng thầm biết ơn những giấc mơ ấy, đã từng cho tôi những phút giây êm ả, an
lành và hy vọng trong suốt cuộc đời bất hạnh…
(Còn
tiếp)
MANG VIÊN LONG
