BÃO ĐÊM
Truyện ngắn Lữ Quỳnh
Tranh Nguyễn Quang Chơn
Lúc mở mắt, hình ảnh ghi nhận đầu tiên trong căn phòng lờ mờ ánh sáng là ngọn đèn ngủ trên mặt bàn. Bóng đèn tròn đục, vàng ửng như một trái chanh chín nằm dưới cái chụp đèn không lớn quá một bàn tay. Anh lắng nghe tiếng gió hú bên ngoài cửa kính.Tiếng một cánh cửa mà ai đó quên gài, thỉnh thoảng đánh ầm vào tường từ xa nghe thật rõ. Ngoài khung cửa kính trước mặt, vẫn từ chỗ nằm, anh có thể nhìn thấy hành lang bệnh viện chạy dài dưới ánh đèn mờ và xa hơn một chút, những thân dương liễu như những vệt thẩm oằn mình trong bóng tối. Chợt anh buột miệng: Đêm nay trời bão chăng?
Không thể dỗ lại giấc ngủ, anh mở mắt thao láo nhìn trần nhà, tai lắng nghe và cố ý phân biệt các tiếng động đang có. Lúc đầu anh còn cảm thấy khó chịu với tiếng dương liễu vi vút từ xa, tiếng reo tưởng như không ngừng lại không thay đổi cường độ, làm có lúc anh đã so sánh nó với tiếng hú kinh hoàng của gió trên mái ngói. Tiếng cánh cửa đập vào tường khô và chát, anh có thể tưởng tượng ra được hình ảnh cánh cửa xanh bật ra đập vào ở một trại ngoại thương nào đó.Rồi gần hơn nữa, tiếng rên nho nhỏ từ phòng trước vọng vào.Tiếng rên nhắc anh nhớ tới những người thương binh vừa được trực thăng chở về lúc sáu giờ chiều. Những người lính áo quần trận rách bươm im lặng nằm trên băng ca với vũng máu dưới đùi hay dưới lưng. Những người lính với ánh mắt đờ đẫn khi biết mình đã về được quân y viện, chỉ thều thào hỏi một câu duy nhất: em có nặng lắm không? Và anh trả lời họ, những người bị nhẹ, cả những người bị nặng một câu không mấy khi thay đổi: Nhẹ mà, chịu khó đau một chút nhé...Trong khi bàn tay anh vẫn nhanh nhẹn rửa hoặc may kín vết thương của họ.
Gió mỗi lúc càng tăng cường độ bên ngoài. Anh nghe thật rõ tiếng gió đập ào ào vào cửa kính và thổi hút từng cơn trên mái tưởng có thể làm trốc bay những lớp ngói. Anh cũng nghe thật rõ từ ngoài kia tiếng răng rắc của một thân dương sắp gảy. Cùng nỗi ái ngại về cơn bão đêm đã đến anh cảm thấy lạnh len vào cơ thể, vội đưa tay kéo chiếc chăn từ dưới chân giường tung ra phủ kín người tận cổ. Anh cảm thấy dễ chịu nhưng cảm giác ấy không đậu lâu trong anh, khi cái cảnh hiu hắt buồn bả của phòng cấp cứu phía trước hiện ra trong trí. Dưới ánh đèn vàng võ, những người thương binh giờ này đang thiêm thiếp ngủ. Có lẽ họ ngủ được nhờ những viên thuốc an thần hoặc những ống morphine buổi chiều. Những chai nước biển trong vắt treo ở mỗi đầu giường nhỏ giọt, từng tăm nước sủi lên đều đặn. Những khuôn mặt xanh xám bất động trên dãy băng ca màu cứt ngựa càng làm tăng thêm sự yên tĩnh của đêm.
Không thể chợp mắt được nữa, anh tung chăn bước xuống giường đi lại cửa sổ dán mũi vào ô kính. Bên ngoài trời tối đen ngoài chút ánh sáng hiu hắt ở dãy hành lang trước mặt và xa hơn,vô tình anh bắt gặp một ngọn hỏa châu bay vun vút trong gió, trông chẳng khác gì nhánh củi mục đang trôi phăng trên dòng nước lũ. Ánh sáng ngọn hỏa châu soi thật nhanh sườn đồi trọc với rất nhiều tảng đá xám. Anh nghĩ giữa một đêm bão như thế này vẫn có những người lính ở đầu ngọn núi kia còn thức để thỉnh thoảng bắn lên trái hỏa châu soi vùng kiểm soát,vẫn có những toán lính đội mưa ngồi co ro dưới một giường ruộng hay bên bờ đất tròn xoe mắt chờ đợi...Trên những vùng đất bình yên hơn thì những người đàn bà nằm thao thức giữa đám con trong giấc ngủ buồn bả đầy mộng mị héo úa đã làm nhan sắc họ tàn phai nhanh như cánh đồng lúa mơn mởn bỗng cháy xám sau một ngày nhận thuốc khai quang. Đêm nay, đêm trên quê hương Việt nam...
Tự nhiên anh nhớ Huế, quê hương anh.Nhớ đậm đà Huế của những ngày mưa dầm và lạnh cóng.Mưa lê thê, mưa như kéo dính những cuộc đời lại. Mưa ướt đẫm con đường dẫn xuống cầu Trường Tiền. Mưa làm tê cóng những ngón tay vuốt lên thành cầu sắt.Mưa làm buồn những con đò cắm sát bờ sông và làm thấp những hàng cây trước trường Đồng Khánh. Huế trong ký ức anh là một Huế mưa dầm dề, một Huế mịt mùng hơi nước. Kỷ niệm về Huế của anh, một kỷ niệm ướt sũng mùa đông thật buồn. Nhưng nỗi buồn đó bây giờ anh mới nhận ra. Nó chỉ có trong những ngày đất nước thanh bình hay tạm yên ổn. Nhớ về những mùa đông đêm nay là nhớ về những ngày thanh bình cũ.Những ngày bây giờ không thể nào có được.
Mưa bây giờ làm nhạt nhòa thêm đôi mắt thiếu phụ, làm trở ngại con đường nhặt tìm xác chết mỗi ngày, làm gợi nhớ những khổ đau tan nát của cuộc đời. Và gần gủi nhất bên anh lúc này là những thương binh đang đau đớn vì vết thương, đang khắc khỏai khi nghĩ đến ngày mai của họ.
Anh bỏ khung kính trở lại chân giường lấy chiếc áo lạnh khoác vào người rồi mở cửa bước ra khỏi phòng. Một làn gió thổi thốc vào hiên làm anh ngừng lại, đầu hơi cúi và một tay đưa lên mắt che hơi nước. Chờ cho đợt gió qua, anh bước nhanh khỏi thềm cửa, rồi rẽ về phía trái để vào dãy hành lang dài hun hút. Những bóng đèn vàng vỏ lác đác trong hơi nước.Những bóng đèn trước mỗi trại bệnh trông thật hiu quạnh. Anh dừng lại vén tay xem đồng hồ dưới chút ánh sáng đầu trại Tê liệt chiếu hắt ra. Những bụi nước bám nhanh vào mặt kính, kim đồng hồ chỉ hai giờ kém năm. Giờ của nửa đêm về sáng. Giờ của những giấc ngủ nồng, những cơn mộng đẹp.Giờ của những thao thức không còn những xót xa không có.Giờ của ý thức ngủ yên. Giờ này trong giấc ngủ say có thể người thương binh đang mơ thấy mình là một cầu thủ đang giao banh thật đẹp trên sân cỏ,dìu người yêu đi dưới bóng cây, hay lái xe đưa tình nhân ra ngoại ô thành phố...Có thể họ đã có những giấc mơ như thế,nhưng anh không bao giờ muốn những giấc mơ đó còn lại với họ khi ngày bắt đầu. Vì họ thuộc cấp độ tàn phế cao. Họ không thể, không bao giờ còn có nữa trong đời sống hình ảnh trong các giấc mơ kia.
Bão vẫn tiếp tục hoành hành trong đêm.Những đợt mưa lạnh buốt thổi dạt qua hàng hiên trắng xóa hắt vào anh tê cóng. Anh đưa tay kéo cao cổ áo và tần ngần dừng lại giữa hành lang. Một lúc anh bước vào trại bệnh. Trước khi khuất vào cánh cửa anh còn kịp thấy những thân dương gãy đổ ngoài mặt đường, chỗ gãy phơi màu trắng nõn của ruột cây trong bóng tối.Anh bước qua chỗ người y tá trực ngủ thật nhẹ nhàng, cố giữ im lặng tuyệt đối.Khi đứng ở đầu phòng bệnh nhìn suốt hai dãy giường với những thương binh mặc áo quần xanh nằm bất động, anh yên tâm nghĩ tất cả họ đều ngủ yên. Anh đứng ngắm họ, giờ đây ngủ trong những thế nằm thật thoải mái, ngoan ngoãn như trẻ thơ. Sau những đôi mi khép kia, hẳn đang dàn trãi một cảnh đời tươi đẹp mà hằng ngày dưới ánh sáng mặt trời họ cảm thấy thiếu thốn thèm khát. Sự thèm khát tưởng như bị ngâm trong nỗi thất vọng tột cùng. Nỗi thất vọng như dấm chua và sự thèm khát kia,dù ê răng vẫn không thể nào không có.
Cụt một cánh tay, bị cưa mất đôi chân hay tê liệt cả thân người, anh thương binh nào cũng sống lặng lẽ trong những ngày đầu với đêm đêm ướt sũng nước mắt,với nỗi tuyệt vọng lịm hồn, chỉ vì bấy giờ họ còn gần gủi với ngày hôm qua quá. Ngày qua và hôm nay thật vô cùng cách biệt với cuộc đời họ.Hôm qua với tháng ngày xanh mướt quá khứ, hôm qua với nguyên vẹn thân thể ngày chào đời. Nhưng từ bây giờ trở đi cho đến suốt cả tương lai ngun ngút của phần đời còn lại, họ sẽ sống với tấm thân dị hợm mà chiến tranh tạo nên với không một tình cờ thích thú, không một hy vọng đổi thay.
Hôm nay họ thấy suốt cả tháng năm cuối cùng của cuộc đời. Họ buồn khổ vì sự bất hạnh đó nhưng sự bất hạnh rồi cũng theo thời gian mà trở nên quen cũ. Vừa nghĩ ngợi vừa bước đi giữa hai dãy giường kê sát bỗng anh dừng lại, ngạc nhiên nhìn sững một cánh tay buông thõng ngòai chân mùng. Anh tiến lại gần.Trước mặt,sau lớp vải mùng thưa người thương binh đang mở mắt thao láo nhìn ngọn đèn trên trần nhà. Có lẽ hắn không biết sự có mặt của anh nãy giờ trong phòng này. Khuôn mặt hắn trông xanh mướt dưới ánh sáng. Đôi mắt tròn mà tròng trắng chiếm phần lớn nhìn lên bất động. Anh biết người thương binh còn thức và rất tỉnh không phải chỉ nhờ vào đôi mắt ấy mà còn vì những cái nhíu mày khổ sở khi tiếng gió rít trên mái,mang theo hơi lạnh dạt qua các khe cửa sổ. Bão bên ngoài còn tiếp tục, anh thầm nghĩ và cúi nhìn hắn qua lớp mùng.Đôi mắt người thương binh hạ xuống khi nhận ra anh bên cạnh giường. Anh đưa tay đặt lên mu bàn tay hắn, bàn tay lạnh ngắt,bàn tay chỉ còn da bọc xương ấy lạnh ngắt . Anh hỏi:
- Sao em không ngủ?
Người thương binh tê liệt nhìn anh không trả lời. Hắn đưa lưỡi ra liếm mép trong khi anh cầm lấy bàn tay hắn, bàn tay mềm nhủn và lạnh. Hắn còn trẻ quá.
- Sao em chưa ngủ?
Anh thấy đôi mắt hắn long lanh. Trong ánh mắt vừa lóe lên một tia sáng nhỏ nhưng anh chưa kịp nhận ra. Hắn tiếp tục cho lưỡi liếm vòng qua hai vành môi, một lúc sau mới thì thào:
- Nhờ nhặt giùm em chiếc mền...
Câu nói của hắn nhỏ và tắt nhanh như một hơi gió. Câu nói thốt ra từ đôi môi xanh mét đó, nghe rồi anh vẫn tưởng như không phải do nó thốt ra. Người thương binh đã không thể chợp mắt được vì lạnh quá, mà chiếc chăn lại quái ác rơi tuột khỏi giường.Anh xúc động đến lặng người khi nhận ra điều đó. Trời lạnh căm mà phải nhìn chiếc chăn trong tầm tay bất lực để thèm vô cùng một hơi ấm. Đó là sự xao xuyến trong đôi mắt buồn bả,nỗi nghẹn ngào trong câu nói thì thào như hơi gió kia cùng tâm trạng người thương binh suốt đầu đêm đến giờ. Hắn đã chịu đựng,sự chịu đựng có từ nguyên nhân hết sức vô nghĩa. Hắn như con ve sầu với đôi cánh bị dính chặt vào nhựa cây của đám trẻ nghịch ngợm nhìn vòm trời xanh mà tuyệt vọng. Anh đi vòng qua bên kia giường nhặt chiếc chăn lên đắp cho người thương binh. Anh nhìn xuống đôi mắt thiết tha bấy giờ đã có vẻ nồng ấm. Anh có cảm tưởng như mình vừa ũ rơm cho một con chim ướt. Không nén được thoáng vui lẫn với nổi bùi ngùi trong lòng, anh cúi xuống đôi mắt đang reo vui kia mỉm cười:
- Nãy giờ không ngủ được vì lạnh quá phải không ?
Hắn gật đầu. Anh nói tiếp:
- Bây giờ thì ấm áp rồi đấy nhé, gắng ngủ đi.
Người thương binh từ từ khép mắt.Anh chậm rãi bước ra khỏi phòng. Đến giữa hành lang một làn mưa quất vào mặt lạnh cóng,nhưng cảm giác đó lại làm anh cảm thấy dễ chịu. Anh đi dọc theo dãy đèn vàng hiu hắt, cố giữ thăng bằng trên mỗi bước chân vì gió và thềm hành lang trơn ướt. Hình ảnh người thương binh vẫn chưa rời tâm trí anh.Hôm hắn được chở từ mặt trận về với mảnh đạn xuyên vào đốt xương sống phía sau gáy, anh đã không có chút lạc quan nào về vết thương hiểm hóc ấy cả.Mảnh đạn thật nhỏ, nhưng tác dụng thật lớn trên một đời người.
Những trại bệnh nằm im lìm dưới mưa.Một sự im lìm chứ không phải im lặng.Bởi trong nó anh còn nhận ra được những âm sắc mơ hồ buồn bả gợn lên sự sống. Anh dừng lại ở cuối hành lang, từ đó có thể nhìn thấy thềm hiên của phòng Cấp Cứu. Ngọn đèn đầu mái chiếu sáng một khoảng sân.Những chiếc băng ca xếp gọn dựng thẳng thành dãy. Ở đó thường xuyên rộn rịp những trực thăng tản thương lên xuống mỗi khi có sự sôi động từ mặt trận ngoài thành phố.Đêm nay cảnh đó không có nhưng không phải từ nay cảnh đó không có.
Gió có phần nhẹ hơn. Cơn bão tưởng như cũng sắp tàn. Tuy thế khi quay trở về căn phòng của mình,anh vẫn phải chú ý dưới mỗi bước chân và đưa tay kéo cao cổ áo. Anh nghĩ người thương binh tê liệt giờ này đã ngủ ngon. Chiếc chăn mang hơi ấm cùng những giấc mơ an lành đã đến với hắn. Anh mỉm cười trong bóng tối.Anh nhìn ra bãi cỏ nơi dùng làm sân trực thăng đang trắng mù hơi nước.Đêm nay không có thương binh về. Cơn bão hình như cũng đã dứt. Ai mà chẳng mong hai cảnh ấy đừng xảy ra.Lúc nhỏ anh sợ bão vô cùng nhất là những trận bão đêm, cũng như bây giờ anh rất bồn chồn lo âu khi nhìn cảnh thương binh về tấp nập.
Nhưng những cơn bão như đêm nay thế nào rồi cũng chấm dứt. Còn cảnh thương binh về, biết đến bao giờ?
Lữ Quỳnh
Quy Nhơn, 1971
