Trời mưa rầm rộ, nước đổ xuống mang cùng với xối xả là lượng âm thanh đầy ứ, nuốt trôi mọi tiếng động. Con đường chìm đắm từng vụn đốm sáng, nhòe đi, chóng lẫn vào bóng tối. Đâu khoảng mười giờ, chắc vậy, vì xuất phim cuối ngày vừa chấm dứt.
Từ rạp chiếu bóng, anh đi bộ men theo dãy phố lạnh gió, nép thân dưới những mái hiên nhà đóng kín cửa. May mà hồi chiều anh có mang theo áo mưa, nhưng mặc nó vào chỉ mong cho người khô ráo được phần nào hay phần đó. Sẽ chẳng có một loại áo che mưa nào trên mặt đất này chịu đựng được thứ vũ lượng khủng khiếp của chốn đây.
Lộ trình về nhà mỗi khi một vắng tẻ và anh bắt đầu cảm nhận rõ sự lạnh lẽo đang tìm cách xâm chiếm người anh. Mon men ban đầu nhưng chẳng mấy lâu nỗi buốt giá kỳ cục đã vây khổn toàn bộ khiến anh phải run lên. Do gió mưa tác động, đồng ý; nhưng phải nên tin là có khi người ta phải la lên: Lạnh từ trong lạnh ra! Lá cây luôn rùng mình trên đầu và con đường đen đúa chẳng trồng cột điện này thì mọc thật lắm cây. San sát và song song hai hàng đồng dạng, vòm lá giao nhau nhưng chúng chỉ đủ sức để ngăn cho bong bóng khỏi vỡ ra giữa mặt nhựa hắc ín hư hao nhiều ổ gà đọng vũng. Ếch nhái ễnh ương từ cái hồ cạn sau vạt cỏ tranh luôn kêu gào thứ tiếng có vẻ trách móc. Nghe buồn, dù nó hài hòa khi đệm theo bản giao hưởng mà mưa gió chẳng mỏi mệt oán than.
Anh sải bước đi nhanh với ý nghĩ là cơ thể vất vả ấy sẽ làm cho người anh ấm lên. Anh hình dung ra một chỗ nằm, buông mùng xuống kéo chăn lên kê gối cao và giấc ngủ êm ả từ tốn đến. Hình như người ta chỉ trằn trọc mất ngủ vào đêm hè nóng bức chứ không một ai trắng con mắt thao thức giữa cơn mưa nghe thì thào ngoài chấn song. Mưa ngoài trời luôn có khả năng vỗ về cho những đứa nằm yên trong chăn nệm và hắn sẽ chóng ngủ, ngủ như một đứa con nít.
Anh đi nhanh, anh chẳng lẻ loi, anh qua mặt một bóng bộ hành và tự dưng bước chân anh bị trì kéo lại. Một người con gái, cô run rẩy bởi vì cô tuyệt không có mặc áo đi mưa. Lạ, cô đi đâu giờ này và rất mực đơn thân? Giận lẫy người tình? Cha mẹ rầy la? Bài thi bị đánh rớt? Người ta có cả vạn lý do để dầm mưa trong đêm vắng. Hay cô là thi sĩ? Về nhà trùm chăn chong đèn để làm thơ sau khi chết chìm trong việc đi nhặt cảm xúc quá chừng lãng mạn? Anh chậm bước để chờ một sánh đôi. Kỳ cục, người ta là con gái, người ta sẽ dậm chân tại chỗ lòng hoang mang chẳng rõ ý đồ thằng dở hơi kia. Sau rốt thì anh quay người lại, anh ước ao có chiếc xe gắn máy nào chạy ngang để cho ngọn đèn sáng liếm vội vào người con gái. Quét một nhát thôi, đủ để anh nhìn thấy khuôn mặt cô. Hiện tại vũng tối đang chôn cô, hoặc mái tóc dài của cô đã một phần bưng bít sắc diện. Cô gầy ốm, bộ áo quần cô mặc sáng nhờ nhợ qua màn mưa và mưa đang bắt đầu thưa hạt. Tôi có thể đưa cô về nhà không? Anh cất tiếng. Để rõ ràng hơn, anh nói: Bởi vì tôi có áo mưa và cô sẽ an toàn hơn khi có bạn đường. Cô cúi đầu, tần ngần, có vẻ toan tính. Được, nếu anh muốn, nhưng không chắc là anh sẽ đưa tôi về đến nhà. Anh cảm thấy vui thú vì điều cô nói. Giọng cô mềm yếu, khi xa khi gần, có vẻ không thực. Anh cười thành tiếng. Cô khởi sự bước đi: Vì nhà tôi ở một chỗ xa xăm. Vậy sao? Xa tới độ tôi chẳng thể đi theo? Đúng như vậy. Cô khẳng định. Anh nghĩ đó chỉ là lời từ chối khéo. Ở đuôi mắt anh đọng một vệt sáng. Qua khỏi công viên kia là chỗ ở của tôi, nhà tôi còn chong đèn hình như mẹ tôi đang chờ cửa và sức tôi thì e chỉ bước được tới giới hạn đó thôi. Tôi biết. Giọng cô gái nhẹ thoảng. Anh ngó ra cái hình hài thấm nước luôn run của cô gái mà không đành lòng, anh đề nghị: Cô nên mặc chiếc áo mưa này kẻo cảm lạnh. Để hiệu quả, anh cởi áo ngay sau câu nói. Cám ơn anh, nhưng như vậy thì anh nghĩ sao về việc hoàn trả. Giản dị thôi, cứ cho tôi địa chỉ một nơi thật xa của cô rổi mai mốt tôi sẽ tới gõ cửa đòi nợ. Chiếc áo mưa hơi lớn nên cô trùm từ đầu xuống, lết phết, lụng thụng, quái lạ như hình nhân của bù nhìn cắm giữa đồng không mông quạnh. Cô dúi vào tay một vuông giấy nhỏ. Tên và chỗ ở của tôi đã ghi cả vào đấy. Da thịt cô lạnh và anh thu cất mẩu giấy tái tê vào túi quần. Tạm biệt, anh nói, hẹn gặp lại.
Anh bước về nhà, ướt hơn con chuột lột, anh ngó lui, chỉ có bóng tối, không còn cái nhân dạng vừa đứng cận kề.
Hôm sau, trời quang mây tạnh. Ấm áp hơn ngày trước dù mặt trời vẫn dấu mặt. Anh thay bộ áo quần mới, sạch và quyết tâm đi đòi nợ. Chiếc áo mưa chỉ là cái cớ, anh thật sự muốn nhìn rõ mặt người con gái cả gan dầm mưa một mình trong đêm thâu. Anh đã thử mường tượng ra nhiều dung mạo và điều kỳ lạ là anh ngờ cô gái kia sẽ có một bộ mặt dễ nhìn, trên trung bình, anh hồ đồ tin thế. Theo địa chỉ ghi trên tờ giấy nhàu nát, anh tìm ra nhà cô không mấy khó. Thực sự thì cô khéo hù dọa, xa xôi gì đâu, mất có nửa giờ đạp xe chứ mấy. Hơi khuất lấp, nằm cuối xóm vắng lặng. Nhà xây lối cổ, có bình phong án ở mặt tiền, nhiều cây cối. Anh dắt xe vào sân, cỏ mọc giữa những vuông xi-măng lót dài lối đi. Nhà chẳng đóng cửa, cửa mở và dựng đứng một khung đen ngó âm u. Một người đàn ông từ vũng tối bước ra, râu tóc thảy bạc trắng. Ông nhìn anh với hai hàng lông mày nhíu lại. Cậu tìm ai? Dạ chào bác, tôi muốn hỏi có cô M. ở nhà không? Ông ngó anh từ đầu tới chân, sau cùng thì dừng đôi mắt nhìn sâu vào mặt anh. Hắn chẳng phải đầu trộm đuôi cướp, bộ vó ấy không phải đứa cù bơ cù bất du côn mất dạy. Điệu bộ thành khẩn e có mang ít nhiều thiện tâm. Anh tìm con tôi? Chuyện lạ! Dạ thưa bác, hôm qua mưa to, tôi có cho M. mượn tạm chiếc áo che mưa… Thôi được, đừng dông dài, cậu đi theo tôi.
Sâu sau vườn rộng có khoảng đất phủ đầy cỏ, hun hút sâu. Chủ nhà quay mặt nói lui, tiếng nhỏ, vừa đủ cho anh nghe: M. nó vắn số, con tôi mất như vậy đã gần ba năm. Anh đứng khựng lại khi nhìn thấy chiếc áo mưa của anh phủ kín một gò đất cao, tròn vin hình thể một nấm mồ. Người đàn ông cũng cắm chân, không cục cựa. Có lẽ tôi nên vào nhà lấy ra một bó hương, anh đợi tôi. Chúng ta cùng thắp cho M. ít cây nhang để an lòng xin lại chiếc áo. Anh cảm nhận một đường lạnh đang xuyên thấu người, tựa hồ đang hứng chịu một lưỡi kiếm bén vừa lút đâm. Anh run rẩy cúi đầu đọc hàng chữ khắc trên bia, tên họ ngày tháng năm, sinh và tử. Anh nhẫm phép tính trừ và kết quả cho ra: M. sống trên đời đúng 18 năm. Vắn số! Và thật hiền lành.
Anh không có lắm bạn gái. Anh nhút nhác, chẳng biết cách tán tỉnh và thường thì con gái chả bao giờ chủ động một lân la. Họ đợi chờ, sau đó họ phân loại để khi ứng xử họ sẽ mang bộ mặt thân thiện hay lãnh cảm. Anh luôn đối đầu với nhiều lãnh cảm và anh ngán, chẳng hiểu tâm tính của “chị em phụ nữ”. Ngồi trong quán cà phê, những thằng bạn anh thảy đều có bồ, chúng tự tin và bộ dạng chúng có vẻ như sành đời. Thảng hoặc anh bắt gặp sự ủ dột của một vài đứa, anh hiểu do đâu nó đổ bệnh như vậy. Nó bảo, đó là niềm đau khổ thật dịu dàng. Tựu trung, anh ước ao có ngày anh sẽ tìm ra được một người tình, đó là người nữ gom đủ đặc tính vừa là em vừa là chị vừa là mẹ. Nghèo thì lúc nào cũng ham, cho nên mấy cô ưa mắng: nghèo mà ham thì xằng bậy, thật khó nghe!
Anh cô đơn, cùng đi trên một con đường, nhưng có lẽ mình anh hứng chịu nhiều gió mưa hơn bạn đồng hành. Anh vẫn tin, khi kề cận sánh đôi cùng bạn gái hẳn lòng mình sẽ rất ấm. Ở tuổi 18, người anh nóng lên khi quen H. Cô là người chứng nghiệm rõ bao vụng dại mà anh đã mù quáng lỡ gây ra. Anh là tấm gương để khi soi mặt cô hiểu về nhan sắc mình mang, anh là cuốn vở để cô tha hồ ghi vào đó những vệt mực nhòe, cày xới đường ngang nét dọc. Anh là cuốn truyện cười để cô ngặt nghẽo, là chiếc xe chở cô đi qua những muộn phiền. Có thể cô cũng quan niệm. một người bạn trai là người ấy gom chung hình ảnh một đứa em một người anh và… một thằng đàn ông. Hãy chìu chuộng tôi vì bạn là giống đực, bài học vỡ lòng là bạn phải “ga-lăng”.
Anh thường chở H. đi xa ngoạn cảnh. Đi xem phim, đi uống nước… Những sứ mạng bình thường như bất cứ đôi tình nhân nào hẳn phải làm. Cái chẳng được bình thường là cả hai hầu như chưa một lần hôn nhau. Thánh thiện tới độ Chúa đóng đinh trên thập tự cũng phải quay đầu chẳng muốn nhìn đứa “phàm phu tục tử”. H. có bỏ công đan cho anh chiếc áo ấm. Chỉ tám búp len nên thành quả chiếc áo ngự hàn trông như áo giáp bó chặt lấy thân anh. Mặc nó, anh cử động không mấy thoải mái, hơi khó thở; nhưng tất cả đều là nguyên do của sự xúc động luôn bủa vây. Anh mường tượng ra hai bàn tay H. luôn thao tác, chiếc áo chưa tượng hình nằm chẳng yên trên đùi H. Cô thử ướm trước ngực, cô mỏi mắt vất nó bên chăn chiếu để trùm mền ngủ, và tóm lại nó thu cất tất cả những hương mùi H. mang. Chưa có chiếc áo nào thơm tho tựa thế. Anh u mê khi tròng nó vào và anh hài lòng với cái trạng thái lú lẩn ấy.
Chiến tranh lan tỏa, thành phố kinh hoàng khi phải cưu mang bộ mặt hung dữ ấy. Mọi người đồng loạt bỏ chạy. H. chạy, anh chạy và hai đứa lạc nhau. Lạc như cánh diều đứt dây để gió cuốn hút nó vào cái thinh không rộng lớn. Anh làm thân con diều tả tơi rơi về miền đất lạ, đoạn chỉ ngắn, lần không ra dấu vết tăm tích H. Hình ảnh cô dằn vặt trên những đoản văn anh viết như một nguôi ngoai trên vùng đất mới. Không gì buồn đau hơn khi anh đánh mất cùng lần cô em gái, người yêu, người chị và người mẹ. Anh sống với những mộng mị, cơn sóng thần luôn xô vào giữa đêm đen và H. là ngọn hải đăng đã bị nhấn chìm.
“Chào ông, tôi đánh tên ông vào Google và hay biết ông có viết truyện. Tôi đã cực lòng dọ hỏi email của ông để sau cùng thư này được gửi đi, mong không lạc vào mắt người dưng. Tôi là chị của H., đau buồn tin cho ông hay là em tôi đã mất tại Sài-gòn vì bạo bệnh. Sau đám tang tôi có dọn dẹp tư trang sách vở áo quần em tôi và vô tình đọc trong nhật ký những trải lòng, những kỉ niệm có giữa H. và ông. Tuy xưa cũ, mặc dù hai người chỉ là tình nhân một thời, tôi mạo muội loan tin này tới ông với hy vọng em tôi sẽ không trách cứ, cũng như ở phương xa ông không lấy đó làm điều. Tôi đắn đo và tôi nghĩ mình chẳng phải đứa nhiều chuyện. Tôi sẽ cất giữ những kỉ vật ngày nào ông trao cho em gái tôi, sẽ bàn giao lại nếu một mai ông thu xếp ổn thỏa mọi thứ để về thăm quê hương, viếng mộ phần em gái tôi bất hạnh. Mong ông sức khỏe.”
Anh ngồi trước màn hình, đâu mặt với một ảo ảnh. Chữ nhòe đi. Đó là con sóng vừa đánh vào, rút vội ra, mang theo những linh hồn, hoán đổi mọi xấu xa bày biện đầy bờ bãi. Đầu óc anh lợn cợn, mê muội như qua sông đón nhận chén cháo lú từ bóng đen trùm kín mặt. Người ta sẽ quên tất nếu húp xong thứ chất lỏng dị thường kia, nhưng anh thì không tựa hồ như anh có phép phân thân. Anh biết ký gửi một phần đời của mình vào rương kỉ niệm mà chìa khóa là thứ vật bất ly thân. Anh sẽ mở nó ra vào những lúc quạnh quẽ, những hao hụt do bởi vấn nạn của trí nhớ cũng không thể tác động làm cướp mất hình ảnh H. Tuy vàng vọt, tuy nhăn nhàu, tuy ẩm mục, tuy sờn rách nhưng nó còn đọc ra một chứng tích. Nó hiện hữu tựa như chiếc áo len sờn cũ ngày nào anh còn cất giữ trong hộc tủ.
Anh đi phố Tàu như một kẻ mộng du, anh mua giấy vàng bạc hương đèn hoa quả như nghe một thầm thì của kẻ khuất mặt vừa nhắn nhủ. Anh tắm táp sạch sẽ trước khi bày đồ ra cúng như học lóm cách mà người ta làm đêm trừ tịch. Anh đổ mồ hôi sau khi xốc xáo tìm được tấm ảnh H. nhét trong một cuốn album vàng ố. Với khả năng hạn hẹp về cách sử dụng máy điện toán sau cùng anh cũng in ra được một dung nhan buồn câm có táy máy tới photoshop. Anh ngó H. Lòng anh nổi gió nhưng miệng lưỡi lặng lờ chẳng máy môi được. Đành rằng cách nửa địa cầu đã là một âm dương nhưng cái chết là bản án quá sức cay nghiệt. Anh vẫn tằn tiện và nuôi dưỡng một ước muốn sẽ có ngày về thăm lại H. Anh cương quyết tắm được hai lần trên cùng một dòng sông. Anh sẽ và anh sẽ…
Trời mưa, nhỏ hạt. Như nước mắt của ăn năn chứ không rầm rộ do muốn biểu tỏ một đớn đau bất hạnh. Anh bước xuống khỏi bậc thềm úng thủy của rạp Châu Tinh, cuốn phim hay và nó chưa tiêu hóa trong anh, làm nặng những bước chân khi rảo về nhà. Nhà trong thành nội nhiều cây lá thâm u đứng gội mưa xao xác. Nắng thì đom đóm bay chập chờn vụt sáng vụt tối. Mưa như thế này thì cóc nhái ễnh ương tha hồ hợp ca trong hân hoan. Hân hoan bởi chúng an lòng vì bóng tối ngự đầy, vây bọc. Đen như một lọ mực xạ đậm màu gần quánh đặc, tựa hồ có tấm màn dày từ trời cao vừa giăng bủa xuống. Đứng gần cũng nhìn không ra, nhọ mặt người. Anh cắm cúi bước, để trấn tỉnh anh chu môi huýt gió từng khúc nhạc ngắn, tùy tiện. Có bóng trắng di động đằng trước, đốm sáng nhẹ lay giữa mịt mùng luôn làm mình ái ngại. Anh thôi huýt sáo, miệng khóa cứng. Màu trắng vụt hiện. A, anh la lên. Đi đâu về khuya bắt H. đợi. Bóng trắng nói, giọng pha chút nũng nịu. Nhà H. ở tận dưới Gia-hội sao cô một mình giữa đêm hôm lạc bước chốn này? Không dù, chẳng tơi chẳng nón. Anh muốn lợi dụng sự vắng tẻ để ôm hôn H. nhưng cô lãng tránh rất nhanh. Cởi chiếc áo len ra, H. có cách làm cho nó rộng chứ chật thế ngó như mặc nính của ai đó. Người ta sẽ chê H. không biết cách đan áo và tội tình chi mà anh phải chịu bó thân. Anh nghe lời, không mấy khi anh làm phật lòng H. Những thằng bạn qủi quái bao giờ cũng bình phẩm anh: Đồ dại gái, hô đâu chạy đó!
Hôm sau, bãi học, tan trường, anh xuống nhà H. Nhà vắng ngắt, người chị gái mắng mỏ đồ vô tâm rồi loan tin H. chết rồi. Chị đừng ăn mắm ăn muối, mới hôm qua H. đến lấy lại chiếc áo để sửa cho vừa kích… Đi theo tui. Sau vườn rộng có ngôi mộ chưa xanh cỏ, có ai vắt chiếc áo len của anh lên mộ bia…
Anh giật mình tỉnh giấc, anh vừa thiếp đi trên ghế. Hương đã tắt trên ly đựng gạo, khung ảnh H. như có xê dịch vị trí. Cái thau nhôm hứng tro giấy vàng bạc đốt có nhiều tờ còn lành lặn. Mồ hôi chảy dọc sống lưng, anh đi vào phòng ngủ lôi kéo tất cả những ngăn hộc đựng áo quần, bới móc, giũ trải, xốc xáo vẫn không tìm thấy chiếc áo ấm cổ tích.
Anh mở máy vi tính, gửi email: “Thưa chị, ngày mai tôi đi mua vé Air Canada. Sẽ thông báo chi tiết ngày giờ chuyến bay, mong được chị đón ở Tân sơn nhất. Hẹn gặp một ngày rất gần. Chị làm ơn thắp giùm tôi một cây hương cho H. Cám ơn chị”.
Hồ Đình Nghiêm